Op een masterclass georganiseerd door de NHL werd (aanstekelijk) enthousiast gereageerd op Principe 10 van de Intern Begeleider. Daarom, zo uit De 10 principes van de intern begeleider…
Principe 10 De intern begeleider IS ER ! (op de plek en het moment dat het moeilijk wordt)
| De IB’er als Assepoester
Intern begeleiders zijn vaak (te) dienstbare collega’s. Dat uit zich nogal eens in de beschikbaarheid voor allerlei buitenklassige activiteiten en ook in uitgesproken formules naar teamleden als: “Mijn deur staat altijd voor je open, kom gerust binnen als ik er ben.” Het is bedoeld als een gebaar dat ‘Ik ben er voor jullie’ uitdrukt. Het pakt voor veel IB’ers evenwel slecht uit. Ze worden overlopen met allerlei kleine vragen en verzoeken of de behoefte van leraren aan een luisterend oor: “Kun jij even de ouders van X bellen om een afspraak te maken?”, “Jij hebt vanmiddag toch geen klas kun je even …”, “Zullen we even een bakkie doen?”, “Ik moet het even kwijt. Wat ik nou toch meegemaakt heb met …” De IB’er is hier de Assepoester van de school, van links en rechts opgezadeld met klusjes en verzoeken om aandacht. De gedachte ’Ik ben er voor jullie’ past haar wel, maar de Assepoester-modus zou erbij moeten worden vermeden. Dat kan door van ’er zijn voor’ expliciet werk te maken, er zelf naar te handelen, er actief te zijn, en door er soms expliciet niet te zijn voor anderen, maar 100% voor de taken die je volle concentratie vergen. |
De intern begeleider maakt veel los, genereert veel ontwikkelingen in de school, daagt uit tot vernieuwingen, tot het hoger leggen van de lat, tot leren en veranderen. Dat gaat niet altijd goed en is niet altijd simpel. Dan past het ook er te zijn, paraat te zijn als het mis dreigt te lopen of moeilijk wordt. Wie wind zaait, moet er staan als het stormt. Solidair zijn met het team, met een leraar in nood of een leraar in een complex veranderingsproces. Niet passief, maar actief en vooral preventief er zijn. Door goed te observeren wat er in de school gebeurt, door actief deel te nemen waar het spannend wordt, bij moeilijke nieuwe onderwijsprocessen op de werkvloer. Zo betaalt het potentiële kapitaal van de IB’er, ten opzichte van de schoolleider, zich uit: door niet boven het team te staan, maar ertussen, door nabijheid. De intern begeleider is er of is er anders geweest.
Dat er zijn kent voor de intern begeleider een drietal aspecten:
- Er authentiek zijn. Als stabiele persoon, betrouwbaar, opererend in lijn met de verwachtingen van de omgeving. Eerlijk, ook over onzekerheden.
- Er ontvankelijk zijn. Met voelsprieten, open voor anderen, open voor nieuwe ideeën, los van de persoon die ze inbrengt.
- Er nuttig zijn. Door met anderen te zoeken naar dat wat werkt, het wenselijke effect heeft, bijdraagt aan het realiseren van de doelen van de school en de persoonlijke doelen van de teamleden (in dat perspectief).
Zo meedoen in de school vereist natuurlijk wel dat de school daarin is meegegroeid. De schoolcultuur moet ernaar zijn dat de deuren van de klassen open staan en teamleden bij elkaar onaangekondigd kunnen binnenlopen. Participerend begeleiden, even meedoen op de plek waar het niet vanzelf gaat, helpt om een vertrouwensband met de leraar te ontwikkelen. Een dag niet tenminste een kwartier niet in een klas geweest is, in dat licht, een gemiste kans. Actief meedoen versterkt de geloofwaardigheid van de IB’er. Om te bemoedigen, te complimenteren, te prikkelen, uit te dagen en solidariteit te tonen: “Ik weet en zie dat het niet altijd eenvoudig is en heb dat met je willen delen. Ik ben een stukje met je meegelopen.” Een intern begeleider die niet nabij is, kan willekeurig vervangen worden door een techneut van buiten de school. De grote winst zit in de verbinding, de geloofwaardigheid en de vertrouwensband die erdoor groeit.
Participerend begeleiden past bij de school als leergemeenschap; iedereen staat open voor leren, leren is een permanente opgave voor alle teamleden, ook voor de intern begeleider die de eigen overtuigingen over de gewenste verbeteringen van het onderwijs daaraan eens kan toetsen, alsook de praktische haalbaarheid van de visie op onderwijs van de school.
De intern begeleider is er nabij.
Te bestellen bij Instondo of de lokale boekhandel etc.